Parafia Ewangelicko-Augsburska Apostołów Piotra i Pawła 

Wydarzenia z lat 2018-2019

Zdobienie pierniczków

Lukier i ozdoby ...

Co tydzień, w piątkowe dopołudnie, spotyka się grupa osób, by wspólnie porozmawiać, pograć w gry, napić się kawy i zjeść ciastko w dobrym towarzystwie. 13 grudnia też była kawa herbata i ciastka, ale wyjątkowo te ciasteczka, a raczej pierniczki nie zostały zjedzone. Aby adwentowej tradycji stało się zadość na spotkaniu grupa parafianek zajęła się ozdabianiem wcześniej upieczonych w domu pierniczków. Zagoszczą one na stole w czasie wigilijkowego spotkania dla seniorów trakcie spotkania dowiedzieliśmy się skąd wzięła się tradycja pieczenia pierniczków na święta Bożego Narodzenia.

Piernik jest jednym z najstarszych ciast obecnym w polskiej tradycji od wieków. W Europie pierniki zostały rozpowszechnione po wojnach krzyżowych, kiedy to nastąpił rozwój handlu z Bliskim Wschodem, a wraz z nim pojawiły się egzotyczne przyprawy, bez których nie byłoby mowy o piernikach. Piernik wywodzi się ze znanych w średniowieczu miodowników (wielkich bochenków chleba z miodem), które wzbogacono właśnie przyprawami korzennymi. Stąd też nazwa „piernik", która pochodzi od staropolskiego określenia, „pierny", co oznacza „pieprzny". Smak ten zawdzięcza zawartości miodu i przypraw korzennych. Pierwotnie właśnie ze względu na ich koszt piernik był synonimem dobrobytu i luksusu. Dlatego też pojawiał się On w czasie tego, najbardziej uroczyście obchodzonego święta. Chcąc je uczcić, wypiekano właśnie te najbardziej z luksusowych ciast. Niektóre źródła podają, że te ciastka mają przypominać dary, które złożyli mędrcy ze wschodu. Przyprawy przecież też sprowadzano ze wschodu. Ze staropolskim piernikiem wiązał się swego rodzaju rytuał. Pierniki były wypiekane na zaczynie, który leżakował i dojrzewał latami. Wyrobienie ciasta wymagało żmudnej, a wręcz ciężkiej pracy ze względu na twardość i gęstość ciasta. Przygotowane ciasto układano w drewnianych beczkach, przykrywano wiekiem i przechowywano w piwnicy latami. Podobnie jak miody pitne czy wina, piernikowe ciasto zyskuje na smaku dzięki leżakowaniu. Dochodzi wówczas do fermentacji miodu.

Nie każdy zdaje sobie sprawę, że jeden ze składników pierniczków - miód wymieniony jest w proroctwie o narodzeniu Jezusa: Prorok Izajasz przepowiadając Jego przyjście na świat, mówi o tym, czym będzie karmiony w dzieciństwie. "Oto Panna pocznie i porodzi syna i nazwie go imieniem Immanuel. Mlekiem zsiadłym i miodem żywić się będzie do czasu, gdy nauczy się odrzucać złe, a wybierać dobre." Iz 7,14.

Wśród rozmów o świątecznych przygotowaniach, domowych tradycjach ozdobiona została cała góra pierniczków.

tekst i zdjęcia:
Sylwia Adamus